Số trung vị (median) là thước đo phổ biến nhất trong việc đo xu hướng tập trung (central tendency) của dữ liệu. Cùng HTTL.COM.VN tham khảo để biết thêm về số trung vị nhé
Số trung vị là gì
Trung vị trong tiếng Anh là Median.
Bạn đang xem: Số trung vị là gì
Trung vị là số nằm giữa trong một tập dữ liệu có các số được sắp xếp. Để xác định giá trị trung vị trong một chuỗi số, trước tiên các số phải được sắp xếp theo thứ tự giá trị từ thấp nhất đến cao nhất hoặc cao nhất đến thấp nhất. Trung vị có thể được sử dụng để xác định giá trị trung bình gần đúng hoặc giá trị trung bình, tuy nhiên không được nhầm lẫn trung vị với giá trị trung bình thực tế.
Nếu tập dữ liệu có số lượng điểm dữ liệu là lẻ, trung vị là số nằm ở giữa có cùng một số lượng điểm dữ liệu ở bên dưới và bên trên.
Nếu tập dữ liệu có số lượng điểm dữ liệu là chẵn, để tìm giá trị trung vị cần xác định cặp điểm dữ liệu ở giữa sau đó cộng 2 số này lại và chia cho hai.
Trung vị được sử dụng thay cho giá trị trung bình khi có các điểm ngoại lai trong chuỗi dữ liệu, các điểm ngoại lai có thể làm lệch giá trị trung bình của các giá trị. Trung vị của một chuỗi ít bị ảnh hưởng bởi các điểm ngoại lai hơn giá trị trung bình.
Đặc điểm của số trung vị
Trung vị là số nằm ở giữa trong một danh sách các số được sắp xếp tăng dần hoặc giảm dần và có thể mô tả nhiều hơn về tập dữ liệu so với giá trị trung bình.
Trung vị được sử dụng thay cho giá trị trung bình khi có các điểm ngoại lai trong chuỗi dữ liệu có thể làm lệch trung bình của các giá trị.Nếu tập dữ liệu có số lượng điểm dữ liệu là số lẻ, giá trị trung vị là số nằm ở giữa có cùng một số lượng điểm dữ liệu bên dưới và bên trên.Nếu tập dữ liệu có số lượng điểm dữ liệu là số chẵn, cặp điểm dữ liệu ở giữa được cộng lại và chia hai để xác định giá trị trung bình.
Xem thêm: Mỹ Thuật Tiếng Anh Là Gì ? Học Từ Vựng Tiếng Anh Chủ Đề Nghệ Thuật, Hội Họa
Phương pháp xác định số trung vị:
Tài liệu không phân tổ: Trước hết cần sắp xếp lượng biến theo thứ tự từ nhỏ đếnlớn.
Nếu số lượng biến (n) lẻ thì số trung vị là lượng biến đứng ở vị trí thứ giữa dãy số, tức là ở vị trí thứ (n +1)/2. Khi đó Me được xác định theo công thức:
Me = X (n+1)/2 ; trong đó X là lượng biến đúng ở vị trí (n+1)/2
Thí dụ: Tiền lương tháng của 1 tổ công nhân gồm 5 người như sau:
500; 600; 800; 1000; 1500 thì Me = 800
Nếu n chẵn lẻ thì số trung vị là trung bình cộng lượng biến đứng ở vị trí thứ và ở vị trí thứ . Khi đó Me được xác định theo công thức:
Tài liệu phân tổ
Không có khoảng cách tổ: Ta xác định tổ chứa trung vị.
Có khoảng cách tổ
Để xác định số trung vị, trước hết ta tìm tổ chứa số trung vị. Tổ chứa số trung vị là tổ chứa tần số tích lũy
Sau đó số trung vị được tính theo công thức:
Tính chất của số trung vị
Tổng độ lệch tuyệt đối giữa các lượng biến với số trung vị là một trị số nhỏ nhất.
Σ | Xi – Me | = min (không phân tổ)
Σ | Xi -Me | fi = min (phân tổ)
Tính chất này được áp dụng nhiều trong công tác kỹ thuật và phục vụ công cộng như xây dựng mạng lưới điện, đường ống dẫn nước, bố trí các trạm đỗ xe công cộng ở vị trí thuận lợi để có thể đạt được hiệu quả cao trong công tác phục vụ.
Trung vị có ưu điểm là không chịu ảnh hưởng của các lượng biến đầu mút trong dãy số lượng biến, dễ hiểu, dễ tính. Song có nhược điểm là không thể dùng để dự đoánvì không chính xác bằng số trung bình. Nó thường được dùng để thay thế hoặc để bổ sung cho trung bình khi cần thiết.
* Chú ý: Khi phân tích các hiện tượng kinh tế – xã hội có nhiều đơn vị quan sát , đôi lúc ta phải xét đến thứ bậc của các đơn vị của tổng thể nghiên cứu trong dãy số phân phối thành các phần bằng nhau: 3 phần, 4 phần, 10 phần. Tuỳ theo vị trí của các đơn vị trong dãy số mà có các tên gọi khác nhau.
Xem thêm: ThựC TrạNg Ngôn Ngữ Chat Là Gì, ThựC TrạNg Ngôn Ngữ Chat
– Nếu tổng thể chia thành ba phần đều nhau ta có tam phân vị;
– Nếu tổng thể chia thành bốn phần đều nhau ta có tứ phân vị;
– Nếu tổng thể chia thành 10 phần bằng nhau ta có thập phân vị.
Với những chia sẻ của HTTL.COM.VN về số trung vị hi vọng các bạn đã hiểu thêm về thuật ngữ này. Chúc các bạn học tập và làm việc thật tốt
Chuyên mục: Hỏi đáp
